Recent schreef ik al een artikel [1] en een blog [2] over de dwergplaneet Pluto. New Horizons heeft een flyby gemaakt langs deze planeet en heeft daar opmerkelijke dingen gefotografeerd. In het blog noemden we al de relatief krater-loze Pluto. Er waren ook bergen gesignaleerd die duiden op geologische activiteit. Helaas, zijn daar nog niet meer beelden van binnengekomen. Ten noorden van deze ijzige bergen ligt het in de volksmond genoemde ‘hart van Pluto’. New Horizons heeft een close-up foto, van een afstand van 77.000 kilometer, gemaakt van de middelste regio van het ‘hart’, ook wel Tombaugh Regio genoemd naar de eerste ontdekker Clyde Tombaugh. Het is een gladde vlakte met hier en daar een heuvel die er boven uit komt.
Volgens Jeff Moore, projectleider van het geologie-, en geofysicagedeelte van de missie is het terrein niet gemakkelijk te verklaren: “The discovery of vast, very young plains on Pluto exceeds all pre-flyby expectations”. Wetenschappers zijn bezig met theorieën en hebben er twee uitgedacht. De onregelmatige vormen kunnen het resultaat zijn van samentrekking van het oppervlaktemateriaal, vergelijkbaar met modder die opdroogt. Het alternatief is dat deze gladde ijsvlakte een product is van convectie, vergelijkbaar met wat er in een lavalamp gebeurt. Volgens deze theorie treedt op Pluto convectie op binnen de oppervlaktelaag van koolmonoxide, methaan en stikstof, die wordt aangedreven door warmte vanuit het binnenste van de dwerplaneet. Maar of deze verklaringen werkelijk hout snijdt is nog maar de vraag. Wanneer Pluto inderdaad 4,55 miljard jaar oud is, zoals naturalistische wetenschappers beweren dat hij is, hoe bestaat het dan dat Pluto nog een warm binnenste heeft? Dergelijke warmte zou toch al lang verdwenen moeten zijn in de ruimte? [3] Op 20 juli 2015 kwam bij NASA een nieuwe foto binnen met beelden van de zuid-west-rand van de Tombaugh Regio. Je ziet hier lichtere ijsvlakten maar ook een zwart, met kraters bezaaid terrein. Wat hier aan de hand is weten we nog niet, en we wachten in spanning nieuwe data af. [4]
De eerste observaties van een atmosfeer zijn ook binnen. De atmosfeer van Pluto rijkt tot aan 1600 kilometer boven het oppervlak en is rijk aan stikstof. De onderzoekers hebben ook gemeten dat de atmosfeer door zonnewind langzaam in de ruimte verdwijnt.
New Horizons heeft ook ingezoomd op Nix (links op de onderstaande foto), een maantje van Pluto. Nix is de derde maan waarop is ingezoomd. Het blijkt dat Nix ongeveer 42 kilometer lang en 36 kilometer breed is. Helaas is de foto nog niet erg scherp, de foto is namelijk gemaakt op een afstand van 165.000 kilometer. Hopelijk heeft New Horizons nog scherpere foto’s in het archief en kunnen we zo te weten komen wat die 3 kilometer in doorsnede zijnde vlekken zijn. Op de foto van Nix is een rode structuur te zien, wat volgens wetenschappers duidt op een krater. Ook van de maan Hydra (rechts op de onderstaande foto) is een duidelijkere foto binnengekomen gemaakt van een afstand 231.000 kilometer. Nieuwe schattingen schatten de lengte van Hydra op 55 kilometer en een breedte van ongeveer 40 kilometer. [5] Ook op deze maan zijn verschijnselen te zien van 1,2 kilometer in doorsnee. [6]
De andere twee, door de Hubble Space Telescope in 2011 ontdekte, maantjes Styx en Kerberos zijn echter nog niet waargenomen door New Horizons. Het NASA-team verwacht de beelden van deze maantjes niet eerder dan midden-oktober. Wie weet zijn er nog meer maantjes te vinden rond Pluto. Al met al heeft New Horizons en NASA mooi werk verricht. Of de data prima past binnen een scheppingsmodel wil ik wat voorzichtiger zijn en meer data afwachten. Wel bijzonder dat het er op lijkt dat Pluto nog steeds geologisch actief is, met dan daarbij de uitdagende vraag hoe kan een oud, relatief klein object, nog steeds geologisch actief zijn?
[1] Meerten, J.W. van, 2015, Ruimtesonde bijna bij Pluto. Wat zal de New Horizons daar vinden?, in: Weet 33: 44-46.
[2] https://scheppingsmodel.wordpress.com/2015/07/16/pluto-en-de-maan-charon-kennen-een-jong-oppervlak/
[5] Eerdere schattingen lagen op 43 bij 33 kilometer.
[6] https://www.nasa.gov/image-feature/new-horizons-captures-two-of-plutos-smaller-moons
scheppingsmodel 